Działka budowlana – definicje
Pojęcie „działka budowlana” zostało zdefiniowane w trzech aktach prawnych, do których zalicza się:
- ustawę z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (dalej UoGN),
- ustawę z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (dalej UoPLAN),
- rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (dalej Rozp.WTBudynki).
Definicje przedstawiają się następująco:
Możemy więc z łatwością zauważyć, że działka budowlana w rozumieniu UoGN nie jest tożsama z działką budowlaną zdefiniowaną w UoPLAN i Rozp.WTBudynki. Występują dwie zasadnicze różnice:
Różnice w definicjach
Po pierwsze: działka budowlana wg UoGN jest działką zabudowaną, podczas gdy działka budowlana wg UoPLAN i Rozp.WTBudynki to przede wszystkim działka niezabudowana, nadająca się do zabudowy. Tak więc żadna działka niezabudowana nie będzie działką budowlaną w rozumieniu UoGN.
Po drugie: działka budowlana wg UoGN to „działka gruntu, której wielkość, cechy fizyczne …”. Zgodnie zaś z art. 4 pkt 3) działką gruntu jest: niepodzielona, ciągła część powierzchni ziemskiej stanowiąca część lub całość nieruchomości gruntowej. Czyli wg UoGN pojęcie działki budowlanej ogranicza się tylko i wyłącznie do pojedynczej działki gruntu, podczas gdy działka budowlana wg UoPLAN i Rozp.WTBudynki to „nieruchomość gruntowa lub działka gruntu, której wielkość, cechy fizyczne ….”, czyli może to być nieruchomość gruntowa składająca się z jednej lub kilku działek gruntu albo pojedyncza działka gruntu wchodząca w skład jakiejś większej nieruchomości gruntowej.
Działka budowlana – podobieństwa w definicjach
We wszystkich trzech definicjach działki budowlanej, określone zostały takie same cechy, jakie działka ma posiadać aby spełniała swój cel. Cechami tymi są:
- wielkość,
- cechy geometryczne,
- dostęp do drogi publicznej,
- oraz wyposażenie w urządzenia infrastruktury technicznej.
Dlaczego działka budowlana wg UoGN jest zabudowana?
Rola UoGN w zakresie działki budowlanej sprowadza się do ustalenia, czy działka gruntu spełnia wymagania aby mógł stać na niej obiekt, który już się na niej znajduje. Jeżeli natomiast działka nie spełnia wymagań, przepisy UoGN wskazują możliwości naprawienia takiego stanu rzeczy.
Rozwiązanie zostało wskazane w art. 95 pkt 2 i pkt 7 UoGN. Poniżej zacytowałam cały przepis aby nie stracić kontekstu, a interesujące nas punkty zostały zaznaczone pogrubioną czcionką:
Cel wydzielenia działki budowlanej wskazany w punkcie 2 powyższego przepisu służy realizacji roszczenia przewidzianego w art. 231 KC (budynek wzniesiony na cudzym gruncie). Cel wydzielenia może być zrealizowany tylko wtedy, gdy wydzielona działka budowlana ma otaczać wzniesiony przez samoistnego posiadacza budynek i tylko w przypadku, gdy budynek został wzniesiony w dobrej wierze. Nie ma natomiast znaczenia jakiego rodzaju jest to budynek.
Natomiast w punkcie 7 wydzielenie ogranicza się tylko do budynku mieszkalnego. Możliwe jest jednak wydzielenie z całej nieruchomości zabudowanej budynkami o różnych funkcjach osobnej działki budowlanej wokół budynku mieszkalnego, a tym samym uzyskanie również wydzielenia działki z budynkami o innej funkcji niż mieszkalna.
Z kolei w art. 209a ust 1 i 3 UoGN zaproponowano sposób uregulowania sytuacji budynków wielorodzinnych z wyodrębnionymi lokalami:
Podsumowując, rozumienie pojęcia „działka budowlana” przez UoGN i przez pozostałe akty prawne jest zdecydowanie odmienne i należy o tym pamiętać interpretując poszczególne przepisy odnoszące się do owych definicji.
Pytania egzaminacyjne związane z omawianym tematem:
Test dla RzM z dnia 2014.08.21
Pyt 83 Głównymi parametrami działki gruntu, by była działką budowlaną są:
a. wielkość;
b. wyposażenie w urządzenia infrastruktury technicznej;
c. dostęp do drogi publicznej.
Prawidłowa odpowiedź: a, b, c.
Test dla RzM z dnia 2014.11.20
Pyt 5 W rozumieniu ustawy o gospodarce nieruchomościami, pod pojęciem „działki budowlanej” należy rozumieć:
a. zabudowaną działkę gruntu, której wielkość, cechy geometryczne, dostęp do drogi publicznej oraz wyposażenie w urządzenia infrastruktury technicznej umożliwiają prawidłowe i racjonalne korzystanie z budynków i urządzeń położonych na tej działce;
b. nieruchomość gruntową lub działkę gruntu, której wielkość, cechy geometryczne, dostęp do drogi publicznej oraz wyposażenie w urządzenia infrastruktury technicznej spełniają wymogi realizacji obiektów budowlanych;
c. działkę ewidencyjną stanowiącą ciągły obszar gruntu, jednorodny pod względem prawnym, wydzielony liniami granicznymi.
Prawidłowa odpowiedź: a.
Test dla RzM z dnia 2015.06.25
Pyt 35 Głównymi parametrami działki gruntu, by była działką budowlaną według ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym są:
a. wielkość;
b. wyposażenie w urządzenia infrastruktury technicznej;
c. istnienie zabudowy.
Prawidłowa odpowiedź: a, b.
Test dla RzM z dnia 2015.12.10
Pyt 7 Jakie działania mogą być podjęte, jeżeli przy wyodrębnianiu własności lokali w budynku wielolokalowym przypisano do tego budynku grunt nie spełniający kryteriów działki budowlanej?:
a. właściciele lokali mogą żądać od właściciela gruntów przyległych będącego osobą fizyczną, zawarcia umowy notarialnej przeniesienia własności części tych gruntów, która wraz z dotychczas przypisanymi do budynku gruntami będzie spełniać kryteria działki budowlanej;
b. Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego jako właściciele gruntów przyległych, mogą żądać od właścicieli lokali zawarcia umowy notarialnej przeniesienia na ich rzecz własności lub oddania im w użytkowa nie wieczyste części tych gruntów, która wraz z dotychczas przypisanymi do budynku gruntami będzie spełniać kryteria działki budowlanej;
c. obowiązujące przepisy nie przewidują możliwości podejmowania jakichkolwiek działań w tym zakresie, gdyż stan ten chociaż niepożądany jest usankcjonowany rękojmią wiary publicznej ksiąg wieczystych, a ponadto nie koliduje z możliwością korzystania z wyodrębnionych lokali.
Prawidłowa odpowiedź: b.
Test dla RzM z dnia 2016.12.08
Pyt 71 Czy do wydzielenia działki budowlanej wokół budynku mieszkalnego wzniesionego przez samoistnego posiadacza w dobrej wierze, niezbędna jest zgodność podziału z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego?
a. tak, gdyż nie można dokonać podziału nieruchomości bez uwzględnienia ustaleń tego planu;
b. zgodność nie jest konieczna, gdyż podziału nieruchomości na ten cel można dokonać niezależnie od ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego;
c. w przypadku, gdy plan istnieje zgodność jest konieczna, w przypadku jego braku – zgodność konieczna nie jest.
Prawidłowa odpowiedź: b.
Test dla RzM z dnia 2017.06.29
Pyt 14 Parametry, które w myśl przepisów o gospodarce nieruchomościami i decydują o tym, że działka gruntu może być działką budowlaną, to:
a. wielkość;
b. dostęp do drogi publicznej;
c. cechy geometryczne.
Prawidłowa odpowiedź: a, b, c.
Co jeśli deweloper sprzedał budynek wraz z działką, która nie spełnia kryteriów działki budowlanej i nie gwarantuje niezbędnej do korzystania lokali infrastruktury choćby zawiera niedostateczną liczbę miejsc postojowych? Czy zarząd wspólnoty takiego budynku może to reklamować w ramach rękojmi jako wadę prawną?
Gdyby faktycznie działka nie spełniała kryteriów działki budowlanej, to deweloper nie uzyskałby pozwolenia na budowę. Czy inwestycja została zrealizowana zgodnie z dokumentacją? Może tu tkwi problem?
W efekcie ugody zatwierdzonej przez Sąd otrzymałam w spadku część działki siedliskowej, niezabudowanej o szerokości 6,5 m i długości 40,82 m oraz szer. 5,5m i długości 36 m /w linii łamanej/. Wydzielony na moją wyłączną własność jest grunt niezabudowany /rolny/ V klasy.
Geometria działki nie pozwala na jakąkolwiek zabudowę, a jedynie może być gruntem rolnym i częściowo drogą. Jak należy to traktować jeśli chodzi o podatek gruntowy /V klasa jest zwolniona od podatku/.