Granice własności nieruchomości

granice własności nieruchomości

Z poprzednich wpisów dowiedzieliśmy się co to jest nieruchomość, jakie są rodzaje nieruchomości (gruntowa, budynkowa, lokalowa, rolna) oraz z czego się składa nieruchomość. Przyszedł czas na ustalenie, gdzie są granice własności nieruchomości. Jeżeli ominęły Cię poprzednie wpisy, zapraszam tutaj:

Granice własności nieruchomości w pionie i w poziomie

Przy nieruchomości lokalowej oraz budynkowej, wyznaczenie granic w pionie i w poziomie nie nastręcza trudności, gdyż samoistność owych nieruchomości wyznaczona jest właściwościami fizycznymi. Gorzej już, gdy zastanowimy się nad granicami nieruchomości gruntowej.

Oczywistym jest, że granice własności nieruchomości w poziomie, czyli granice na gruncie, są wyznaczone granicami działki ewidencyjnej. Ponieważ jednak, nieruchomość ma charakter przestrzenny, pojawia się pytanie – jak daleko sięgają granice własności nieruchomości w pionie? Odpowiedź znajdziemy w art. 143 KC:

Art. 143 KC: W granicach określonych przez społeczno – gospodarcze przeznaczenie gruntu własność gruntu rozciąga się na przestrzeń nad i pod jego powierzchnią. Przepis ten nie uchybia przepisom regulującym prawa do wód.

Czyli gdzie tak naprawdę znajdują się granice własności nieruchomości w pionie? 😐 O tym poniżej.

Społeczno – gospodarcze przeznaczenie gruntu

Co ustawodawca miał na myśli pisząc o granicach określonych przez „społeczno – gospodarcze przeznaczenie gruntu”? Odpowiedź na to pytanie brzmi „to zależy” 😉 Brak precyzji w tym zapisie jest zamierzony, gdyż potrzeby właściciela zależą zawsze od charakteru i przeznaczenia nieruchomości. Pionowe granice nieruchomości mogą być więc różne dla różnych nieruchomości.

Kopaliny stanowiące tzw. własność górniczą

Zasięg nieruchomości gruntowej wewnątrz ziemi ograniczony jest nie tylko społeczno-gospodarczym przeznaczeniem gruntu, ale też regulacjami Ustawy Prawo geologiczne i górnicze (PGiG), która jest przepisem szczególnym do KC. Art. 10 ust. 1 i 2 określa kopaliny stanowiące tzw. własność górniczą. Kopaliny objęte własnością górniczą to kopaliny w postaci:

  • węglowodorów,
  • węgla kamiennego,
  • metanu występującego jako kopalina towarzysząca,
  • węgla brunatnego,
  • rud metali z wyjątkiem darniowych rud żelaza,
  • metali w stanie rodzimym,
  • rud pierwiastków promieniotwórczych,
  • siarki rodzimej,
  • soli kamiennej,
  • soli potasowej,
  • soli potasowo-magnezowej,
  • gipsu i anhydrytu,
  • kamieni szlachetnych, bez względu na miejsce ich występowania,
  • wód leczniczych,
  • wód termalnych.

Wyżej wymienione kopaliny są własnością Skarbu Państwa, niezależnie od tego, kto jest właścicielem nieruchomości na której owe kopaliny się znajdują. Znowu mamy wyjątek od zasady superficies solo cedit. Kopaliny te nie stanowią więc części składowej nieruchomości. Natomiast pozostałe kopaliny są objęte prawem własności nieruchomości gruntowej, czyli są częścią składową nieruchomości.

Rzymska zasada superficies solo cedit była niegdyś niezwykle mocno przestrzegana. Została ona nawet rozszerzona do dominus soli est dominus coeli et inferrorum (własność gruntu rozciąga się także na jego podziemie i znajdujący się nad nim słup powietrza), wyrażanej także jako usque ad sidera, usque ad inferos (aż do gwiazd i aż do piekieł). Owa maksyma została dostosowana do większości współczesnych ustawodawstw, mam tu na myśli na przykład prawo lotnicze. Dobrze przecież wiemy, że statki powietrzne przelatują nad nieruchomościami bez żadnego problemu. Ustawa Prawo lotnicze nie określa wysokości, na jakiej powinny się odbywać loty, wychodząc z założenia, że każdy przelot odbywa się ponad granicami własności gruntu, określonymi w art. 143 KC, czyli poza granicami określonymi przez społeczno – gospodarcze przeznaczenie gruntu.

Wody płynące

Drugie zdanie art. 143 KC odwołuje się do Ustawy Prawo wodne, z której wynika, że w granicach własności nieruchomości pozostają powierzchniowe wody stojące oraz wody w studniach i rowach (art. 12). Wody płynące stanowią zawsze własność Skarbu Państwa, a tym samym nie są częścią składową nieruchomości.

Masz pytania? Przemyślenia? Podziel się nimi.

error: Content is protected !!